Hiện nay, những tiện nghi về vật chất đã thành những chuẩn mực chung, khai thác giá trị truyền thống của dân tộc để đưa vào trong thiết kế đang là một xu hướng được quan tâm trên thế giới. Phong cách thiết kế nội thất Đông Dương là một xu hướng thiết kế thể hiện được vẻ đẹp truyền thống của Việt Nam.
Phong cách thiết kế nội thất Đông Dương phù hợp với phong cách sống của người Việt, phong tục, tập quán, văn hóa, quan niệm mỹ thuật, cảnh quan và khí hậu của Việt Nam.
Ở Việt Nam phong cách thiết kế nội thất Đông Dương là sự giao thoa giữa bản sắc của Việt Nam và phong cách nội thất từ nước Pháp, sự kết hợp tinh tế và đặc sắc giữa hai nền văn hóa Đông - Tây khác biệt. Tạo ra một phong cách mới, một phong cách phù hợp với triết lý quan điểm mỹ thuật, thể hiện được tinh hoa, bản sắc văn hóa và bề dày lịch sử của dân tộc.
Bài viết này, DTM sẽ cùng các bạn tìm hiểu và nghiên cứu những đặc trưng trong phong cách Đông Dương: tổ chức không gian, họa tiết, hoa văn, màu sắc, vật liệu,... để sử dụng hiệu quả trong thiết kế.
Tạo ra những không gian mang đậm phong cách thiết kế nội thất Đông Dương kết hợp với những tiện nghi hiện đại nhưng vẫn rất phù hợp với phong cách sống hiện nay, đem lại sự thoải mái và tiện ích cho người sử dụng.
Phong cách nội thất là cái thể hiện được bản sắc, diện mạo. Bên cạnh những trào lưu, xu hướng thiết kế mới dễ bị thay thế bởi những trào lưu mới hơn nữa. Những người có thị hiếu thẩm mỹ theo hướng thích cách tân nhưng vẫn có chút hoài cổ, đã tạo ra những không gian theo quan niệm truyền thống của mỗi dân tộc, mỗi đất nước. Phong cách thiết kế nội thất Đông Dương là một trong những lựa chọn phù hợp.
Phong cách thiết kế nội thất Đông Dương
Phong cách Pháp được nhiệt đới hóa bởi bản sắc bản địa, khí hậu, nghệ thuật trang trí tinh xảo ở các kiến trúc cổ, sản phẩm mỹ nghệ và hình thành một sự gặp gỡ, pha trộn tinh tế.
Nội thất truyền thống Việt Nam đơn giản mộc mạc, các đồ vật chủ yếu chỉ phục vụ cho nhu cầu thiết thực như giường, phản,... thay thế cho bàn, ghế, chõng... Nội thất đậm chất phô trương, cầu kì, trang trí nhiều hơn là tính công năng: tường tô vẽ, tủ chè và bàn ghế chạm trổ cầu kỳ, bình gốm xứ Trung Hoa, hoành phi câu đối sơn son thiếp vàng... Phong cách thiết kế nội thất Đông Dương ban đầu phục vụ tầng lớp tư sản, tiểu thị dân nên bị ảnh hưởng bởi phong cách này. Hiện nay, phong cách thiết kế nội thất Đông Dương chọn lọc được những hình thức trang trí và thể hiện đậm chất truyền thống của người Việt cổ, đơn giản và tinh tế, những hình thức cầu kỳ chỉ thấy ở điểm nhấn trong công trình và trang thiết bị nội thất.
Nội thất phong cách Đông Dương, ngoài vấn đề thẩm mỹ, còn đáp ứng và phù hợp với tập quán sinh hoạt và khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm ở Việt Nam, từ cách sử dụng màu sắc, vật liệu, sự lựa chọn hình dáng cho các trang thiết bị,...
Màu sắc
Sử dụng tone màu trung tính: vàng nhạt, vàng kem, trắng để tạo cảm giác mát mẻ phù hợp với khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam. Không gian nội thất là sự kết hợp của tone màu trung tính và màu sắc của gỗ, đồ dùng bằng mây tre nứa gợi lên được chất Á Đông.
Một số không gian cũng sử dụng màu sắc nhiệt đới ấm, nóng tạo ấn tượng mạnh như: màu đỏ, màu tím, màu vàng cam...
Vật liệu
Gỗ (mây, tre, nứa): với tính chất: mềm, bền, chắc, gỗ tạo được cảm giác sang trọng và được ưa chuộng. Gỗ là vật liệu chính trong các công trình: hệ khung kết cấu và console của mái, hệ thống cửa, lát sàn và trần nhà...
Gạch (gạch bông, gạch nung): là loại vật liệu cứng cáp, bền chắc. Được sử dụng trong việc lát sàn, ốp tường,... mang lại sự chắc chắn và cảm giác ấm áp cho ngôi nhà.
Hoa văn họa tiết
Yếu tố mỹ thuật truyền thống Việt Nam được thể hiện rõ trong các hoa văn, họa tiết và tạo ra những đặc trưng riêng của phong cách thiết kế nội thất Đông Dương tại Việt Nam.
Hoa văn họa tiết truyền thống Việt Nam từ thời Đông Sơn với những đường nét kỷ hà đơn giản cách điệu từ hoa lá, cách thể hiện tỉ mỉ và chi tiết.
Thời An Nam, hoa văn họa tiết được tổng hợp lại và cách điệu lại từ những hình ảnh khác: hình kỉ hà, hình chữ nhật, hình cây, hình hoa lá, hình tĩnh vật... với đường nét và cách thể hiện tinh tế hơn. Những hoa văn này được ứng dụng để xử lý các chi tiết sàn, tường, trần, các vách ngăn, vật dụng trang trí, thiết bị nội thất. Đem lại giá trị nghệ thuật cao.
Họa tiết Kỉ Hà
Họa tiết mắc lưới hình thoi, dài ngắn khác nhau, cạnh thẳng hơi cong nhẹ.
Họa tiết mắc lưới lục giác giống vảy trên mai rùa.
Họa tiết mắc lưới không đều.
Họa tiết mắc lưới tam giác, có hình chữ nhân.
Họa tiết vòng tròn hình đồng tiền vàng, hai vòng tròn đồng tâm tạo gờ mép bên ngoài và trong các vòng tròn khác chia cắt vòng ngoài bốn phần, tạo tâm là một lỗ hình vuông.
Họa tiết hoa thị, các vòng tròn cắt lần nhau và đi qua cùng một chỗ tạo ở tâm một ngôi sao bốn cánh.
Họa tiết 2 vòng tròn, nhiều vòng tròn liên kết với nhau.
Họa tiết hồi văn, các chữ Hán Việt gấp khúc vào nhau, bẻ gập lại, kéo dài ra, hoặc vuốt thon ngẫu hứng.
Họa tiết hồi văn gợi các dáng chữ: chữ thập, chữ vạn, chữ công.
Họa tiết hình chữ nhật
Họa tiết gồm các chữ Hán: Phúc, Lộc, Thọ, Hỷ được cách điệu đơn giản, liền nét theo đường kỷ hà, đan xen chồng lớp, nằm gọn trong một ô vuông hoặc tự do theo nét.
Họa tiết tĩnh vật
Trái châu (thường thấy ở nóc đền chùa), họa tiết gồm trái châu và hai con rồng cách điệu ở hai đầu góc mái.
Bát bửu: nhiều hình tĩnh vật, bộ bát bửu thường thấy gồm: quả bầu, quạt, gươm, đàn, quyển sách, bút, cây sao, phất trần.
Họa tiết hoa lá
Họa tiết biểu tượng cho bốn mùa "Tứ quý" gồm: Mai, Tùng, Cúc, Trúc, Sen.
Họa tiết hình thú
Họa tiết cách điệu từ những con vật mà theo quan niệm của người Việt cổ sẽ đem lại những điều may mắn, tốt lành.
Họa tiết hình thú không đứng riêng rẽ mà kết hợp với những họa tiết kỷ hà, hồi văn, hình chữ.
Họa tiết tứ linh: Long, Lân, Quy, Phụng.
Họa tiết hình con dơi, con cá, con cọp, con sư tử,...
Hiện nay, trong phong cách thiết kế nội thất Đông Dương, những hoa văn họa tiết được đưa vào sử dụng trong các không gian nội thất với hai cách thường thấy:
Sử dụng những hoa văn, họa tiết đơn giản chỉ mang tính chất gợi. Cách sử dụng này thường được áp dụng, vì nó tạo được vẻ đẹp tinh tế, nhẹ nhàng, sang trọng, không gây cảm giác nặng nề và nhàm chán. Hình thức này thường thấy trên những tấm vách ngăn (panel).
Sử dụng những hoa văn, họa tiết nhiều chi tiết, cầu kỳ và phức tạp. Cách sử dụng này để tái hiện lại những không gian thời cổ, đậm chất truyền thống hoặc sử dụng để tạo điểm nhấn trong các không gian nội thất đơn giản. Trang thiết bị nội thất vẫn thường có những hoa văn phức tạp này vì đây là nét đặc thù của thủ công mỹ nghệ Á Đông nhưng nếu xử lý không khéo thì những hoa văn, họa tiết nhiều chi tiết dễ bị cho là "quê mùa".
Phù điêu, tượng tròn truyền thống Việt Nam
Tượng phật: biểu tượng tôn giáo, biểu tượng cho sự bình yên, thanh cao.
Con giống, con rối: những biểu tượng dân gian.
Tứ linh: mô phỏng Long, Lân, Quy, Phụng những con vật mang lại nhiều may mắn.
Hoa sen: có từ thời lý, biểu tượng của sự trong sạch, thanh tịnh của Phật giáo.
Hoa cúc: bình dị, thanh cao, kín đáo và lâu bền.
Bồ đề: cây bồ đề biểu trưng cho sự đại giác của đức phật.
Phù điêu tượng tròn champa
Trang thiết bị
Trong phong cách thiết kế nội thất Đông Dương, các trang thiết bị là sự tác động của sắc thái và văn hóa bản địa lên phong cách sống của người Pháp: phản, sập gụ, bình phong.
Trang thiết bị gỗ khảm xà cừ.
Trang thiết bị bằng mây tre.
NỘI THẤT DTM – NƠI GIA TĂNG GIÁ TRỊ với đội ngũ thiết kế lâu năm và chuyên nghiệp sẽ làm bạn hài lòng từ tư vấn đến cách bài trí sản phẩm tối ưu nhất trong không gian sống nhà bạn. NỘI THẤT DTM sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo. “BẠN” sẽ được trải nghiệm một không gian sống đúng nghĩa từ những nghệ nhân đầy tâm huyết. Hoặc liên hệ: 034 371 5555 để được tư vấn!